TÌNH KHÔNG DẤU HỎI

Đó là một buổi chiều ở Sapa, tụi mình kéo nhau vào một quán rượu vang uống cho say mèm. Quán rượu giữa phố núi, bên trong bày biện sang trọng như đã ba đời bán rượu ở một xứ ôn đới xa xôi nào đó. Giữa quán là lò sưởi đang bập bùng cháy với những khúc củi to. Bốn đứa, là đồng nghiệp của nhau, ngồi bên cửa sổ nhìn ra trời đêm lạnh như cắt, uống đến lúc say quắc cần câu mới khật khưởng đi về.

Hôm đó, là lần đầu tiên mình kể về một chuyện tình khiến mình rung động. Một cuộc tình sáng trong, lặng lẽ, nhiệt thành. Có lẽ cho đến cuối đời mình cũng không thấy lại một điều gì trong sáng đến vậy. Mình quá yêu sự trong sáng đó, dù không yêu người, và nhân vật chính trong câu chuyện ấy, có thể bây giờ cũng đã đủ lớn để thấy những ngày tháng kia thật lãng đãng, dại dột…

Năm đó mình học 12. Thời đi học của mình rất thú vị do mình lười học, hễ môn nào “không biết học để làm gì” thì mình sẽ trốn. Mình thi đại học 3 môn Toán Văn Anh nên gia đình đầu tư cho mình học thêm cả ba. Nhưng hễ đến giờ học thêm môn Toán là mình hoặc đi lang thang với Trang, hoặc chui vào nhà con Mai, ngồi bên cái bếp củi canh nồi cám heo với nó.

Bạn nam đó là T., lớp trưởng lớp mình. T. với mình học chung từ cấp 2 nhưng không có liên quan giới tính gì đến nhau, tức là không có khả năng nào khiến đứa này có thể thích đứa kia. Thế dưng mà năm 12, T. thích mình. Sự kiện T. thích mình cũng khá gây sốc với mình, vì lý do như trên. Mình lúc đó ất ơ cả về học hành lẫn tình ái. Mình có một niềm tin mãnh liệt là mình sẽ chẳng yêu ai trong giai đoạn phổ thông, việc này cũng giống như mấy đứa nhỏ học mẫu giáo luôn tin là nó không được phép qua đường nếu không có người lớn vậy.

Vậy nên mình hoàn toàn “an toàn” trước T.

Phần T, chẳng biết chuyện bắt đầu từ đâu, có lẽ là từ cái đêm trăng T đưa mình về sau khi dự tiệc sinh nhật của một người bạn cùng lớp. Và T. “bắn tin” cho mình biết là vào một buổi trưa tan học. Hôm ấy vừa đạp xe ra khỏi cổng trường thì Mai đạp theo mình, đưa cho mình mảnh giấy nói “thằng T. gửi”. Mình hết hồn. Lật mảnh giấy ra xem thì thấy T. viết… xin lỗi mình quên nội dung rồi. Đại ý là một dòng chữ “phá vỡ định dạng quan hệ” trước đây giữa hai đứa. Nhưng không phải là lời tỏ tình.

Sau lần đưa thư đó thì Mai bắt đầu “thâm canh” cho mình những lời khẳng định kiểu như “thằng T thích mi”. Mình hoang mang bạo. T. lúc đó là đứa con trai khó tính nhưng lãng đãng, đặc biệt, thậm chí khá cá biệt. Những gì T. thể hiện ra cho thấy T thuộc một thế giới không có chỗ cho mấy đứa phóng khoáng như mình.

Những màn kết nối sau đó cũng rất học trò. Kiểu như đang ngồi trong lớp thì T ném máy bay sang mình – một trò mà lẽ ra đứa chững chạc như nó sẽ không bao giờ làm. Máy bay cũng ghi một dòng chữ nào đó mà 12 năm rồi mình không thể nhớ, chỉ biết nó không phải là một lời tỏ tình. Vô lớp học thêm Anh, T luôn giành chỗ ngồi ngay sau lưng mình. Bằng một cách nào đó, T cho mình biết T chọn ngồi sau để… ngắm tóc mình, một mái tóc truyền thống, đen, suôn và dài. Thế nhưng, tất cả những động thái đó đều đơn phương. T chưa một lần nói cho mình một lời nào cụ thể hơn về tình cảm đó, hay đòi hỏi mình phải trả lời về cảm giác của mình…

Nhưng, bầu khí quyển của tình yêu (nếu nó được gọi tên là vậy) thì luôn có mỗi khi T xuất hiện.

Thời cấp Ba của mình rất thơ mộng. Mình và nhỏ bạn thân Trang heo sống tự do thong dong và sung sướng chưa từng thấy. Tụi mình cùng đi học, cùng trốn học, cùng lang thang khắp đồng ruộng sông hồ, viết blog, làm thơ, nghe nhạc, đọc tiểu thuyết kinh điển, rồi đêm về lên sân thượng ngắm sao rồi tiếp tục làm thơ… Tụi mình bao bọc nhau trong một không khí khá khác thường, rất khác so với bạn bè cùng trường thời đó. Thơ thì tụi mình đọc kiểu Phạm Công Thiện, Phạm Thiên Thư…, nhạc thì Từ Công Phụng, Phạm Duy… Tiểu thuyết thì ngập trong tiểu thuyết kinh điển Pháp, Mỹ… Vì có một tình bạn và cuộc sống quá giàu có như thế, mình khá thờ ơ với tình yêu. Mình cũng có rung động, có thích một vài người, nhưng không bao giờ nghĩ đến việc sẽ nhận lời yêu một ai đó. Và T khi ấy cũng nằm ngoài thế giới của mình.

Thế nhưng, chỉ cần T xuất hiện, mình lại thấy mình phần nào thuộc về không khí T toả ra. Dù mình biết mình không yêu con người đó theo kiểu nam-nữ, nhưng có một phần tâm hồn mình đang hoà vào không khí quanh T.

Thời đó, tụi mình đang trend bài Cơn gió lạ của Phương Linh. T vốn thích Phương Linh và Hà Anh Tuấn nên rất thường xuyên nghêu ngao bài này. T hát khá hay. Mình biết bài hát này lần đầu tiên cũng là từ T., và mãi sau này, hễ nhớ đến cái tứ “ngoài đời sương gió, lạnh lắm đôi vai gầy”, mình lại nghĩ về T. Giai đoạn đó, mỗi lần T hát đến câu đó, mình lại ảo tưởng đôi vai gầy đó là mình… Ảo tưởng mơ màng vậy thôi, xong rồi lại ùa ra chơi với Trang, với cả nhóm bạn quá thú vị, bận bịu, chịu chơi và nhặng xị. Thoát khỏi bầu khí quyển của T.

Thế nhưng, trong lúc say bét nhè trong cuộc mạn đàm tình ái ở quán rượu Sapa, mình đã kể ra những chi tiết rất khác. Nếu không có đêm say đó, chắc mình sẽ không thể biết những lát cắt đó đã khiến mình rung động ra sao, đã khắc sâu trong mình thế nào.

Nhà mình ở ngoài rìa thị trấn. Muốn đi từ trung tâm thị trấn về, mình phải đi qua một đoạn quốc lộ vắng tanh. Không đèn. Rất ít xe cộ mà lại nhiều đồng trống, bụi tre. Đợt đó miền Trung vào mùa lạnh. Đêm đông càng heo hút. Cái lạnh làm đêm càng thêm khuya. Đường thỉnh thoảng có chút ánh sáng của những chiếc xe tải chạy Bắc Nam. Nhưng xe luôn đi nhanh hơn mình, đến khi nó lao qua, ánh sáng cũng tắt dần và tiếng gió hú theo càng rùng rợn. Đoạn đường đã vậy còn được gắn với bao nhiêu giai thoại ma cây, ma lửa, ma đồng… Thường, mình sẽ đi hết đoạn huyện lộ trong thảnh thơi, đến đoạn quốc lộ vắng tanh và tối om đó mình sẽ cắm cúi đạp thiệt nhanh, về đến cổng nhà mình sẽ thả trớn để xe lao cái ào vô nhà và nhảy thót xuống thở phào..

Những ngày ba mình ở nhà, ba thường canh giờ để vô trung tâm thị trấn đứng chờ để đưa mình về. Nhưng lịch của ba cũng thất thường nên mình không kỳ vọng mấy, hôm nào xuống đến ngã ba thị trấn không thấy ba, mình xem như sẽ một mình vượt qua con đường đó.

Cho đến một đêm đông.

Mình vừa đi khỏi đoạn đường có đèn cuối cùng của trung tâm thị trấn thì nghe tiếng quay của bánh xe đạp phía sau. Nó giống âm thanh của một chiếc xe đạp vừa thả dốc từ lề đường xuống, và đang đi đằng sau. Im lặng. Nhưng mình không có cảm giác sợ. Ngay chỗ mình đang đi ngang qua, là khu nhà của T.

Đoạn đường sau đó rất tối. Trời lại đang đông, lạnh se sắt. Không gian rất hợp lý cho những câu chuyện ma, thế nhưng tiếng vòng quay xe đạp lúc đó chỉ khiến mình thấy yên dạ. Không có gì xác nhận với mình rằng đang có một người đi sau lưng mình. Càng không có gì chứng minh người đó là T. Mình không quay lại nhìn. Chiếc xe đó nếu có cũng đang đi rất êm, không phát ra một tiếng động nào nữa. Mình vừa đạp xe vừa se sẽ hát trong đầu bài Cơn gió lạ.

Đi được nửa đường thì gặp một vũng nước. Chỗ đó mỗi mùa mưa lại đọng nước nên dù trời tối mình vẫn nhận ra. Mình đạp cái ào qua vũng, tiếng nước quẫy lên giữa thanh vắng. Bất giác, tim mình đập nhanh. Ngay tức khắc, vũng nước phía sau quẫy lên một lần nữa. Vậy là đang có người đằng sau, nối đuôi mình đi qua vũng nước. Suốt đoạn đường vừa qua, đây là lần đầu tiên có một điều gì đó xác nhận cho mình rằng có một chiếc xe đạp khác đang đi ngay sau lưng mình.

Mình vẫn không ngoảnh mặt lại nhìn. Đoạn đường tiếp theo vốn khá rùng rợn do nó đi ngang một cánh đồng trống, thỉnh thoảng lại có bụi tre hai bên đường. Đang đi thì mình thấy có một chiếc xe máy đi ngược chiều. Chiếc xe ấy rà chầm chậm khi sắp đi ngang qua mình, rồi có tiếng nói:

– Trâm hả con?

Là ba. Hôm nay mình về sớm hơn thường lệ nên ba không kịp đón mình từ đầu đoạn đường vắng. Ba mình vừa sang đường thì mình lại nghe tiếng vòng quay của bánh xe đạp tua một mạch như khi người ta vừa thả trớn, vừa vòng đầu xe qua đường. Dù không ngoái lại, mình cũng cảm giác được chiếc xe đạp sau lưng đã vòng qua bên kia đường và đi về hướng ngược lại. Có lẽ đó là T. Khi thấy ba mình, T đã rời khỏi vị trí và quay về nhà.

Một chiều khác, mình và Trang nhẩn nha lội nước trong sân trường sau giờ học bồi dưỡng Văn. Tụi mình được bồi dưỡng để đi thi cấp tỉnh. Lần nào tan trường, mình và Trang cũng rề rà lẩn thẩn làm gì đó đợi cả trường về hết rồi tụi mình mới về. Hồi đó, không khí của các lớp bồi dưỡng khá đặc biệt. Đó là cái đặc biệt của những đứa vừa phải cày cục luyện thi, vừa được tự do, thảnh thơi vì có thầy cô cưng chiều. Vậy nên tan lớp học bồi dưỡng, tâm trạng tụi mình rất… thăng, cứ thế mặt ngước lên trời, chân lội nước đi đi giữa sân trường vắng ngắt.

Nhà xe ở dọc hai bên cổng trường, phải lội qua khỏi khoảnh sân sau rất rộng mới đến nhà xe. Sân trường như một biển nước, đọng lại từ rất nhiều cơn mưa. Mình và Trang vừa đến nhà xe thì T đạp xe tới. T cũng vừa tan lớp bồi dưỡng môn Anh Văn. Sân trường khi ấy chỉ có ba đứa, trời chạng vạng, se sắt. Đó là một trong những lần hiếm hoi tụi mình chạm mặt nhau ở nơi vắng vẻ đến thế, nhưng mình khá vững vàng do mình rất giỏi “tựa” vào chuẩn mực. Chuẩn mực ở đây là quan hệ bạn cùng lớp, thế nên mình cứ thế mà sửa soạn tư thế của một cô bạn cùng lớp khi T càng lúc càng có vẻ đang tiến gần mình. Đến ngay chỗ mình, T bẻ tay lái sang trái để tiếp tục hành trình, nhưng lúc gần đến, T nói gấp:

– Xoè tay ra cho cái này nè!

Mình theo phản xạ, xoè tay ra. T thả vào đó 2 đoá hoa ngọc lan, nói:

– Cho đó!

T đạp xe đi. Dường như T không dừng một nhịp nào, cho tất cả những diễn biến đó. Mình đứng lại, 2 đoá ngọc lan thơm lừng. Đó là giờ ngọc lan bắt đầu nở. Nếu hôm đó không có tụi mình, không có T, cả rừng ngọc lan trong sân trường sẽ nở giữa chiều muộn rồi ngát hương suốt đêm dài, mà không một ai hay…

T vẫn không nói gì. Đó là những năm tháng đẹp đẽ nhất của tuổi trẻ mình, khi xung quanh là những người bạn quá tuyệt vời. Mình hồn nhiên sống, và đi qua từng khoảng trời lãng mạn của T như một vị khách: trân trọng nhưng lặng im, và có phần khép nép… Hồi đó, hễ trống giải lao đánh một tiếng là mình và Trang ùa ra khỏi lớp. Có một thế giới quá đỗi hấp dẫn cứ hút tụi mình ra khỏi không gian học hành. Tụi mình luôn đến lớp vào sát giờ học, và luôn rời khỏi cửa lớp ngay sau tiếng trống trường đầu tiên. (Và ra khỏi cổng khi sân trường không còn một bóng người). Tụi mình như đến từ một tinh cầu xa lạ và tách biệt hoàn toàn với trường lớp, và việc đến – đi đó, được đánh dấu bằng những tiếng trống trường…

Có lần, vừa rời khỏi lớp trong giờ chơi, mình quay lại nhìn thì thấy T đang đứng tựa vào cửa lớp, khoanh tay nhìn theo mình. Nhìn sang lớp bênh cạnh cũng thấy một đứa con trai đứng tựa cửa lớp, khoanh tay y chang vậy, cũng nhìn về phía mình. Đứa con trai bên kia là lớp trưởng lớp bên cạnh, giai đoạn đó nó cũng thích mình nhưng bày tỏ khá rõ ràng, một cuộc thích khá đình đám dù về bản chất hai đứa vẫn làm bạn. Mình nhìn hai cái khung cửa mà… đứng tim.

T cứ vậy, không hỏi một câu nào, chỉ thỉnh thoảng lại bộc lộ một cách tự nhiên như chính T cũng chỉ là một nhân vật trong cảm xúc của bản thân. T tuân thủ cảm xúc và sống trọn vẹn với những giục giã đó, mà không mưu cầu bất kỳ một điều gì từ mình. Ngược lại, mình cũng lặng im. Không có một câu hỏi nào, kể cả cho một lời từ chối…

Ngày mình sắp thi đại học, tự dưng trong một lần thân thiết, mẹ mình tần ngần hỏi:

– Trâm có bồ rồi hả Trâm?

Mình hết hồn. Mẹ mình không bao giờ quan tâm đến chuyện yêu đương của mình, một phần vì mình chỉ cần chơi với bạn thôi đã đủ hết thì giờ. Thế nên mình tròn mắt ra hỏi:

– Bồ đâuuuuu? Răng tự nhiên má hỏi rứa?

– Ba nói. Ba kể bữa hôm ba đi đón trễ, vừa ra đến quốc lộ là ba gặp con rồi. Vừa thấy ba thì thằng bồ của con vòng xe lại rồi đi về, không dám chào con luôn!

Chỉ là một lời kể rất hồn nhiên của chị mẹ, nhưng mình đứng tim. Mãi đến lúc này mình mới được xác nhận là đã có một đứa con trai đi sau lưng mình trong đoạn “trời sương gió” đó. Trước đó, mọi thứ vẫn là cảm giác và suy luận của mình thôi. Nếu đó là T thì có lẽ T đã chờ mình từ rất sớm nên mới kịp gặp mình trong lần về nhà sớm hơn thường lệ đó. Tụi mình mãi về sau này vẫn không nhắc đến, không hỏi, không xác nhận. Lời kể của mẹ mình hôm đó, là lời xác nhận duy nhất về câu chuyện đêm đó, cho đến tận bây giờ…

Mình vào đại học. Mình yêu Tùng – một cậu lớp trưởng, nhưng của một lớp cách mình 1 dãy phòng học. Chuyện tình cảm với Tùng là một “ngách” khác trong năm 12 của mình, cũng không lời nhưng âm ỉ những đợt sóng ngầm kiểu vậy. Để đến mùa hè trước khi vào Đại học, mình biết mình đã thích rồi sẽ yêu Tùng trong nay mai thôi.

Mình vào Sài Gòn, có Tùng và gần hết nhóm bạn thân hồi đó. Tụi mình tiếp tục là một nhóm bạn thân như cũ, chỉ khác là đổi địa bàn từ Duy Xuyên sang Sài Gòn. Mình thân thiết và gần gũi với Tùng từ trước do cùng nhóm bạn, nên một khi đã yêu nhau là thân như đã thân tự kiếp nào. Gần như cả trường cấp ba cũ ai cũng biết tụi mình yêu nhau. Đến Tết năm nhất, khi về quê, mình đã là một cô sinh viên có người yêu – một nhân vật nữ 19 tuổi điển hình.

Vừa về nhà là mình lên thăm Mai. Mai đưa cho mình một lá thư của T. T viết cho mình một lá thư tay dài kín một đôi giấy học trò khổ lớn. Những dòng chữ quen thuộc làm mình rung lên cả một vùng ký ức đẹp đẽ và thơ mộng mà mình quá đỗi trân trọng. Trong thư, T lần đầu kể về việc T đã thích mình ra sao. T điểm lại những ký ức T đã tạo ra, với mình, những khoảnh khắc cả hai đã cùng trải qua nhưng mình chỉ như một người khách vô tình bước ngang không gian đó. Cả hai chưa từng nói cho nhau biết mình cảm thấy thế nào, mình đã cố tình hay vô ý có mặt… Và bây giờ, T nói hết trong thư.

Phần sau của lá thư, T kể về mình. Những biểu hiện chừng mực của mình được T miêu tả không sai một chi tiết nào. Chỉ khác, là T tiếp nhận chúng như một phản ứng lạnh nhạt, vô tình. Hết lần này qua lần khác, T đón nhận sự bình thản của mình như một biểu hiện của sự vô cảm. T miêu tả cảm giác của T qua từng lần đó, và thậm chí cả cảm giác của T khi biết mình và Tùng yêu nhau. Chuyện đó không bất ngờ với mọi người. Ai cũng thấy việc mình và Tùng yêu nhau là chuyện đương nhiên, và khi nó diễn ra thì “không thể khác được”. T cũng thấy vậy. Và lá thư, như một bộc bạch cuối cùng của T, và như một lời chúc phúc cho mình. T tin là mình sẽ hạnh phúc.

Lá thư là lời cuối mà cũng là lời đầu tiên và đầy đủ nhất T nói về tình cảm đó. Suốt một năm trời T chỉ lặng lẽ làm ra những khoảnh khắc, không bày tỏ, không vồ vập, thậm chí cũng không cố bắt chuyện với mình. Tụi mình lại sống trong hai thế giới quá khác nhau nên cũng không có va chạm nào ngoài những khoảnh khắc mỏng manh T tự tạo ra cho hai đứa. Mọi khoảnh khắc đều mỏng manh như lúc T thả vào tay mình hai đoá ngọc lan…

Cho đến lá thư cuối cùng, mình mới biết tất cả những lặng im của niềm trân trọng, lặng im và khẽ khàng đến mức khép nép của mình, đều được hiểu ra là một cử chỉ lạnh nhạt. Mình thoáng xót xa. Trong vài khoảnh khắc, mình đã có cái giục giã muốn viết gì đó cho T để kể lại trải nghiệm của chính mình, để nói rằng mình đã trân quý tình cảm của T ra sao, mình đã rung động thế nào trong từng khoảnh khắc đó. Nhưng mình khựng lại, bởi mình chợt nhận ra mình đã có những trải nghiệm rất khác T, trong cùng một câu chuyện. T đang chia sẻ cảm giác trước một người. Còn mình, mình chỉ có câu chuyện với những diễn biến đẹp đẽ, với những tình cảm sáng trong và những cử chỉ ấm ngọt.

Hơn nữa, suốt 4 mặt giấy học trò khổ lớn, câu chuyện của T vẫn không có một câu hỏi. Đó là một chia sẻ không mời mọc một câu trả lời. Những gì mình muốn nói lại không phải là một sự đáp lại tình yêu, mình không thể nói “Tr cũng yêu T”. Mà chỉ có 4 chữ đó mới đáng để vang lên sau một lá thư không có chỗ nào cho một câu trả lời bình thường như thế. Nên mình lặng im.

Đến bây giờ, T vẫn không biết đó là một câu chuyện tình đẹp đẽ nhất, thánh thiện nhất mình từng được trải qua. T không biết những điều T làm quý giá ra sao, với một người không thể quay lại tuổi trẻ thêm bất kỳ một lần nào nữa, như mình. Nhưng mình tin rằng nỗi buồn đó, sự dang dở đó cần cho tụi mình. Cho cả sự khẽ khàng ngọt ngào nơi T, và cả cái khẽ khàng của sự rón rén nơi mình.

Mình viết ra những dòng này cho những ngày về sống lại trong lòng thị trấn. Một thị trấn đã ôm giữ của mình quá nhiều kỷ niệm. Hết thảy đều trong veo.

Mình viết, cho những cuộc tình học trò luôn khiến mình ngưỡng mộ. Có thể chúng ta sẽ lớn lên đầy thơ mộng, sẽ gặp những người đàn ông ân cần, lịch lãm, sẽ được sống trong vòng tay của một người yêu ta bằng tất cả sự nâng niu, chăm chút. Nhưng, cái sáng trong đến ngốc dại của tình học trò sẽ không còn gặp nữa. Đó là khi người ta yêu bằng tất cả bản năng yêu đương nhưng không vương một chút mưu cầu nào khác. Không nắm tay, không hò hẹn, chỉ giục giã say mê bằng ánh nhìn, con chữ, và chờ đợi. Chỉ nhiêu đó, mà chết giấc trong nhiều buổi sáng trưa chiều tối, qua từng mùa xuân hạ thu đông.

Mình và T sau này hầu như không gặp lại nhau. Thỉnh thoảng hỏi thăm qua vài người bạn chung, mình được biết T có cuộc sống tự do và luôn nỗ lực để sống tích cực. Và dù nhiều năm tháng đi qua, tình học trò trở thành một kỷ niệm ngốc xít, đôi khi không được xếp hạng trong tình trường công phu phức tạp của người lớn nữa – mình vẫn dành cho T một sự biết ơn đặc biệt. Một sự biết ơn không liên quan đến tình yêu, mà như của một người đã một lần nhận quà thì mãi mãi vẫn là người giữ lấy món quà đó, dù người tặng có thể đã quên.

Và câu chuyện này có hai điều khiến mình luôn rung lên một nỗi buồn đẹp đẽ cho trải nghiệm tình cảm của con người:

– Cùng một quá khứ, nhưng ký ức của mỗi người là khác nhau.

– Có những sự thật chính bạn bước qua, nhưng người khác lại giữ một mảnh ghép. Đến khi được ghép lại, bạn mới có thể biết câu chuyện hoàn chỉnh của chính mình. Giống như cái đêm đông mình đi về trên quốc lộ, có một người đồng hành mà chính ba mình – ở chiều ngược lại mới nhìn thấy, và hình thành lên câu chuyện của riêng ông. Đến khi hai phần chuyện trong mình và trong ba ghép lại, mới có được một phần nào đó của sự thật…

Mọi câu chuyện kể đều chỉ có thể hiện ra từ góc nhìn của người viết. Cuộc đời này, buồn hay vui cũng từ cách nhìn, cách kể vậy thôi…

HẾT